Cauberg Huygen voor BPD Ontwikkeling / Vorm
Handelskade Waalfront
Nijmegen
Opdrachtgever: BPD Ontwikkeling / Vorm
Architect: Vera Yanovshtchinsky / Studioninedots / Mulleners+Mulleners
Periode: 2014 - 2018
Bouwvolume: 60.000 m2 bvo
Het project Waalfront Handelskade bestaat uit 534 woningen verdeeld over 9 woonblokken, een ondergrondse parkeergarage met 502 parkeerplaatsen, 9 commerciële ruimten en 1.200 m2 horeca. De woonblokken zijn onderworpen door de architectenbureaus Vera Yanovshtchinsky, Studioninedots en Mulleners + Mulleners. De expertise van Cauberg Huygen kwam bij dit project geheel tot haar recht door de combinatie van vaak tegenstrijdige eisen en bouwfysische aspecten.
Een blik op project Handelskade in Nijmege
In vroege fase is de haalbaarheid voor warmte- en koudeopslag (WKO) in de bodem onderzocht en zijn mogelijke oplossingsrichtingen als een soort menukaart voor de hoge geluidbelasting vanaf het spoortraject en de brug aangedragen. Tijdens de ontwerpfase zijn diverse bouwfysische uitdagingen opgepakt en oplossingen aangedragen:
De te verwachten geluidniveaus zijn door ons gemodelleerd en inzichtelijk gemaakt. Zo zijn de geluidniveaus als gevolg van het naastliggende spoortraject dusdanig hoog dat geluidwerende voorzieningen, waaronder dove gevels, noodzakelijk zijn. In de initiatieffase is door ons een ’toolbox’ met akoestisch-bouwkundige maatregelen voor het ontwerp opgesteld. Met deze toolbox kon het masterplan vormgegeven worden en hadden de architecten vuistregels voor het ontwerp van de plattegronden en gevels. Tijdens de ontwerpfase is nadere invulling gegeven aan gekozen principe-oplossingen, maar kon ook eenvoudig naar alternatieven gekeken worden. Dit heeft ondanks de complexe situatie tot een adequaat plan geleid.
Naast dove gevels is een geluidluwe buitenruimte één van de oplossingen die uit de toolbox naar voren kwam voor een deel van het project. Een zestal praktische mogelijkheden voor een geluidluwe buitenruimte zijn in de toolbox aangedragen, waaronder de eenzijdig georiënteerde woningen van Blok H. Tevens zijn hiervoor geïntegreerde, bouwkundige suskasten ontworpen.
Het project is gefaseerd ingediend, zodat het project deels onder ‘Bouwbesluit’ 2003 en 2012 is aangevraagd. Naast het risico op brandoverslag tussen appartementen in een gebouw en tussen gebouwen, is ook speciale aandacht besteed aan de ontvluchting. Hoewel niet in het bestemmingsplan vereist, is in afstemming met de veiligheidsregio voor een veilige ontvluchting vanuit de blokken in geval van calamiteiten op het spoor (externe veiligheid) gezorgd.
Het complex ligt op een unieke locatie langs de Waal en aan de haven van Nijmegen. Dit betekent dat het complex blootgesteld wordt aan wind uit de overheersende windrichtingen. De verbindingsweg vanaf de Waalkade naast De Lunet-toren, de terrassen voor de horeca en de bruikbaarheid van de balkons in het plan vroegen extra aandacht. Met gebruikmaking van windtunnelonderzoek en aanwezige expertise kon Cauberg Huygen adequate oplossingen adviseren. Zo is onder andere de verbindingsweg naast de toren als passage uitgevoerd, zijn schermen en overkappingen op strategische plekken toegevoegd om prettige terrassen te creëren en zijn balkonschermen geoptimaliseerd.
Het complex kent een beperkte afstand tussen de verschillende woonblokken. Daarnaast zijn er grote overstekken voor de balkons, terugspringende verdiepingen en verglaasde buitenruimten. Om voldoende daglichttoetreding in elke woning te realiseren is er veel glas in de gevels toegepast. Constructief diende er beperkingen aan de grootte en positie van gevelopeningen gesteld te worden. Door de gedeeltelijk hoge geluidbelastingen zijn er (deels) verglaasde balkons toegepast waardoor de daglichttoetreding afneemt. Al met al een hele puzzel die door goede modellering en adequate afstemming met het ontwerpteam tot een mooie oplossing heeft geleid.
Bij de ontwikkeling van het masterplan is ook de optie beschouwd voor toepassing van duurzame energieopwekking. Hierbij is een plan ontwikkeld met twee doubletten om warmte- en koude in de bodem op te slaan, en warmtepompen en vloerverwarming en –koeling in de woningen. Met Vitens heeft overleg plaatsgevonden over eventuele risico’s voor de waterwinning. Verder is de mogelijkheid verkend om de bronnen ook in te kunnen zetten voor brandbestrijding in geval van een calamiteit in het project of op het naastliggende spoor. Alles afwegende is ervoor gekozen om de woningen op een warmtenet, gevoed door restwarmte, aan te sluiten.
Tijdens de ontwerpfase is het project Handelskade door BPD overgedragen aan VORM die de uitvoering voor haar rekening heeft genomen. Tijdens deze fase heeft Cauberg Huygen de bouw begeleid door onder andere controle op werk- en uitvoeringstekeningen, controlemetingen en advisering over alternatieven. Daarnaast zijn energielabels opgesteld en verstrekt voor de woningen en commerciële ruimten.
Het resultaat is dan ook een aantrekkelijke woonomgeving waar alles ogenschijnlijk vanzelf op zijn plek is gevallen.
De Lunet tweede bij Architectuurprijs Nijmegen 2017
Waalfront Nijmegen website
Neem contact op met Jack Ponsteen