De buitentemperaturen raken inmiddels regelmatig het vriespunt, maar toch is dit het moment om het te hebben over temperatuuroverschrijding in woningen. Vanaf 1 januari aanstaande gaat namelijk de landelijke TOjuli eis gelden. Voldoen hieraan betekent echter niet dat er in de woning geen kans is op oververhitting.
(door: Larissa Ottenheijm en Rob Daniëls)
Goede isolatie maakt afkoeling woning lastig
De afgelopen decennia is er veel aandacht geweest voor het verwarmen van woningen. Om dit zo efficiënt en duurzaam mogelijk te doen zijn de eisen met betrekking tot isolatie en luchtdichtheid steeds strenger geworden. De goede gebouwschil zorgt er tevens voor dat de warmte in de zomers minder snel de woning in komt. Zodra de warmte eenmaal in de woning aanwezig, is kan deze echter door de goed geïsoleerde gebouwschil bijna niet meer naar buiten. In combinatie met een steeds warmer wordend klimaat ontstaan er steeds vaker hoge binnentemperaturen in woningen. Deze te warme binnentemperaturen zorgen voor discomfort en kunnen een negatief effect hebben op de gezondheid.
Neem TOjuli vanaf beginstadium mee in ontwerp
Om een indicatie te geven van de kans op oververhitting in een woning wordt daarom vanaf 1 januari 2021 de TOjuli eis geïntroduceerd. Deze indicator wordt bepaald per geveloriëntatie van een gebouw en volgt uit de BENG-berekeningen (volgens NTA 8800). De grenswaarde voor TOjuli is vastgesteld op maximaal 1,20. Hierbij is het van belang dat in het beginstadium van het ontwerp reeds aandacht wordt besteed aan de oriëntatie van de woning en de plaatsing van glasvlakken. Ook dient rekening te worden gehouden met het effect op het wintercomfort. Een verkeerd gekozen ontwerp is achteraf moeilijk te verbeteren.
Simulatie temperatuuroverschrijding
Indien de TOjuli wordt overschreden geeft de wetgeving de mogelijkheid om de temperatuuroverschrijding in een woning dynamisch met behulp van een simulatieprogramma te berekenen. Er moet dan worden aangetoond dat het aantal Gewogen Temperatuuroverschrijding (GTO) uren per ruimte maximaal 450 uur bedraagt.
TOjuli zegt niet alles over risico op oververhitting
Onze kennis en ervaring op het gebied van het berekenen van temperatuuroverschrijdingen leert ons dat de TOjuli (NTA 8800) methode vaak een onjuiste weergave geeft van het risico op oververhitting. Ook het gegeven dat de TOjuli eis vervalt bij aanwezigheid van actieve koeling kan een verkeerd beeld geven. Zo kan in woningen met vloerkoeling (bijvoorbeeld aangesloten op een WKO-systeem) de temperatuur nog steeds hoog oplopen. Het risico op temperatuuroverschrijding is namelijk ook afhankelijk van de grootte van een ruimte, het glaspercentage in de gevel en de interne warmtelasten.
Wanneer een woning voldoet aan de TOjuli eis betekent dit dus niet dat er geen kans is op oververhitting in de woning. Om deze redenen is het altijd interessant met een dynamische berekening het binnenklimaat in de zomer te simuleren.
